Jednolity Plik Kontrolny został wprowadzony przez Ministerstwo Finansów już w roku 2016, a za jego nadrzędny cel uznaje się uszczelnienie systemu podatkowego. Z kolei w roku 2021 mają zacząć obowiązywać zaktualizowane opisy niektórych elementów JPK dla ksiąg rachunkowych. Nowy JPK przyczynił się do kolejnych zmian w sprawozdawczości VAT. Wynika to ze stworzenia Centralnego Rejestru Faktur, czyli narzędzia pozwalającego na analizowanie i kontrolowanie prawidłowości wystawianych faktur VAT. Mowa jest tutaj o pliku JPK_VAT z deklaracją. Początkowo Jednolity Plik Kontrolny dotyczył wyłącznie dużych przedsiębiorstw, co jednak uległo zmianie i po dwóch latach od jego wprowadzenia objął swoim zakresem pozostałe firmy, łącznie z miniprzedsiębiorstwami. Kiedy wymagana jest korekta JPK?

Jednolity Plik Kontrolny jest źródłem informacji dotyczących wszystkich transakcji gospodarczych, które przesyłane są do urzędu podatkowego w postaci JPK_VAT. Jego wprowadzenie ma na celu usprawnienie procedur związanych z przeprowadzaniem kontroli podatkowych. Odtąd wszystko ma być bardziej zautomatyzowane i przebiegać szybciej. Zastosowanie nowoczesnych rozwiązań informatycznych pozwala na natychmiastowe wychwycenie wszelkich nieprawidłowości w fakturach elektronicznych przesyłanych przez przedsiębiorców i kontrahentów. Łatwo domyślić się, po co został wprowadzony Jednolity Plik Kontrolny i Centralny Rejestr Faktur – do przeciwdziałania oszustwom podatkowym. Urząd Skarbowy bezustannie walczy z wyłudzeniami VAT czy uchylaniem się od opodatkowania. Niektórzy przedsiębiorcy stosują szereg nieuczciwych taktyk, aby do państwowego budżetu trafiało jak najmniej pieniędzy.

W rzeczywistości gospodarczej mamy do czynienia z różnymi kosztami. Pod kątem podatku dochodowego, mogą to być koszty stanowiące koszty uzyskania przychodu, jak i tzw. koszty NKUP, czyli niestanowiące kosztów uzyskania przychodu. Co to oznacza w praktyce i jakiego rodzaju koszty zaliczamy do kategorii NKUP?

Wydatki ponoszone przez każdego przedsiębiorcę mogą mieć bezpośredni lub pośredni charakter z prowadzoną działalnością. Nie wszystkie z nich będą w związku z tym zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Definicja kosztu uzyskania przychodów wskazuje, iż jest to koszt, którego celem jest uzyskanie przychodu, zabezpieczenie albo zachowanie źródła przychodów. Inny cel poniesienia kosztu oznacza zatem, że nie może być on zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. W związku z tym takiego kosztu nie uwzględnimy przy obliczaniu wysokości podatku dochodowego. To niekorzystna sytuacja, ponieważ wówczas podatek dochodowy do zapłaty nie ulega zmniejszeniu.

Do kosztów uzyskania przychodu możemy zaliczyć wszystkie wydatki, trzeba wziąć pod uwagę to, że jeśli są one jedynie pozorne, Urząd Skarbowy nam je zakwestionuje (np. zakup wycieczki lub alkoholu na firmę). Będzie się to wiązało z korektą zeznań podatkowych, a przy zysku często także z koniecznością (...)

Procedura MAP (z ang.: Mutual Agreement Procedure) to procedura wzajemnego porozumiewania się. Jej celem jest eliminacja podwójnego opodatkowania tego samego dochodu. Do takich sytuacji dochodzi bowiem stosunkowo często, szczególnie w relacjach między podmiotami powiązanymi działającymi w różnych krajach. Kiedy w rezultacie kontroli podatkowej np. w Polsce dojdzie do doszacowania dochodu w transakcji z podmiotem powiązanym z innego kraju, polski podatnik musi zapłacić podatek od dochodu, który został już opodatkowany w tamtym kraju. Kiedy spółki nie zgadzają się z doszacowaniem organu, to sposobem na wyeliminowanie podwójnego opodatkowania jest wszczęcie procedury MAP.

Obowiązująca obecnie ustawa o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych (APA) została opublikowana 16 listopada 2019 r. Określa się ją jako ustawę DRM. W ustawie tej wprowadzono nową procedurę rozstrzygania sporów w zakresie unikania podwójnego opodatkowania.

Procedura ta dotyczy sporów między krajami znajdującymi się w Unii Europejskiej. Ustawa odnosi się także do funkcjonujących do tej pory rozwiązań, to znaczy postępowań prowadzonych na podstawie Konwencji Arbitrażowej i postępowań prowadzonych na podstawie umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Procedura MAP jest bezpłatna, lecz nie była wykorzystywana w naszym kraju bardzo często. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy był najprawdopodobniej długi czas oczekiwania na rozpatrzenie wniosku. 

Od 1 stycznia 2019 roku w życie weszły nowe regulacje dotyczące cen transferowych oraz sankcji za ich nieprzestrzeganie. Od początku roku 2020 podatnicy są zobowiązani wyłącznie do stosowania tych nowych przepisów. Wprowadzone zmiany są bardzo liczne i ważne. Nie przestrzeganie ich grozi skutkami karno-skarbowym. Przyjrzymy się bliżej temu tematowi. Co może grozić za brak dokumentacji cen transferowych?

Przed nowelizacją przepisów stawka sankcyjna za brak dokumentacji cen transferowych wynosiła 50% CIT od różnicy pomiędzy zadeklarowanym przez niego dochodem a dochodem określonym przez organ podatkowy. Obecnie podatnik, który nie dopełni obowiązku dokumentacyjnego, jest narażony na dodatkowe zobowiązanie podatkowe. Wynika ono z art. 58a - art. 58e Ordynacji podatkowej.

Organ może nałożyć dodatkowe zobowiązanie podatkowe na podatnika w przypadku, gdy wyda on decyzję określającą dochód lub stratę podatnika, która wynika ze stosowania nierynkowego poziomu cen transferowych.

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe nie może zostać nałożone na osobę fizyczną. Osoba fizyczna w takim wypadku ponosi odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe.

Zacznijmy od krótkiej definicji tego, czym tak właściwie są podmioty powiązane. Została ona umieszczona w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. To właśnie w niej możemy znaleźć dokładne wyjaśnienia, czym są takie podmioty i kiedy mamy z nimi do czynienia. W razie wątpliwości warto jest sięgnąć po tę ustawę po to, by znaleźć wszystkie informacje u samego źródła. W tym artykule przyjrzymy się bliżej podmiotom powiązanym oraz rodzajami powiązań, jakie mogą wystąpić pomiędzy podmiotami.

Co należy rozumieć jako podmioty powiązane? Podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na inny podmiot to właśnie podmioty powiązane. Warto tutaj wyjaśnić odrobinę więcej, bo taka definicja z pewnością niewiele powie laikowi. Podmiotami powiązanymi mogą być małżonkowie, krewni i powinowaci do drugiego stopnia. Mogą nimi też być spółki niemające osobowości prawnej i ich wspólnicy, a także podatnik i jego zagraniczny zakład. W tych wszystkich przypadkach możemy mówić o oczywistych powiązaniach i o tym, że pomiędzy podmiotami występują dość jasne związki. Mówiąc jeszcze prościej - jeśli mąż jest w zarządzie jednej spółki, a żona ma udziały większościowe w drugiej spółce - to oba te podmioty są ze sobą powiązane, a zawierane pomiędzy nimi interesy powinny być pod szczególną kontrolą.

JPK to skrót od Jednolity Plik Kontrolny. Jest to specjalny zbiór danych konkretnego podmiotu gospodarczego, który uwzględnia dane dotyczące operacji gospodarczych za poszczególne okresy roku podatkowego. JPK ma ułatwić przedsiębiorcom przekazywanie danych do urzędu skarbowego oraz samemu urzędowi ma usprawnić kontrolę dokumentów. Dzięki tym plikom wzrasta efektywność kontroli skarbowych. Przy okazji też umożliwiają one wprowadzenie realnych kontroli urzędu skarbowego, gdy w pliku elektronicznym wykryte zostaną nieprawidłowości. JPK na żądanie dla średnich, małych i mikroprzedsiębiorstw weszło w życie 1 lipca 2018 roku i nie wygląda na to, by miało ono przestać funkcjonować.

Na początek warto uściślić, kto rzeczywiście ma obowiązek przesłania Jednolitego Pliku Kontrolnego na wyraźne żądanie urzędu skarbowego. Informację tę można znaleźć w artykule 193 a, paragrafie pierwszym ordynacji podatkowej. Zgodnie z tym przepisem obowiązek przesyłania JPK mają wyłącznie ci przedsiębiorcy, którzy prowadzą księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych. Jeśli przedsiębiorca w całości prowadzi swoją dokumentację w sposób cyfrowy, to organ podatkowy może zażądać jej przekazania - w całości lub części tych ksiąg. 

W celu polepszenia sytuacji polskiego systemu podatków już w roku 2016 Ministerstwo Finansów podjęło decyzję o wprowadzeniu Jednolitego Pliku Kontrolnego, czyli JPK. Początkowo z systemem zetknęli się jedynie właściciele dużych firm, jednak już w roku 2018 obowiązywał także w średnich, małych i mikroprzedsiębiorstwach. Prace nad rozszerzeniem tego rozwiązania nadal trwa, czego przykładem jest JPK_VAT z deklaracją.

JPK jest plikiem, w którym zawarte jest zestawienie kompletnych informacji o transakcjach gospodarczych, które przesyłane są do urzędu co miesiąc w postaci JPK_VAT lub na wystosowane żądanie organu skarbowego.

Jego celem jest pełniejsza i sprawniejsza kontrola, która na dodatek jest o wiele szybsza. Dzięki zastosowaniu Jednolitego Pliku Kontrolnego systemy informatyczne Ministerstwa Finansów są w stanie w zaledwie kilka minut sprawdzić wiarygodność danych informacji, które przesłane zostały przez przedsiębiorstwo na przykład czy wydatek, który został wykazany przed danego przedsiębiorcę, zgadza się z przychodem kontrahenta, który był drugą stroną transakcji(...)

Ceny transferowe w dalszym ciągu są zagadką dla niektórych przedsiębiorców. Niestety ich nieznajomość może wiązać się z późniejszymi konsekwencjami. Warto więc dowiedzieć się, czym są i dlaczego są tak ważne.

Najogólniej mówiąc, pojęcie cen transferowych występuje w momencie, gdy transakcje zawierane są przed podmioty powiązane, czyli wywierające jakiś określony wpływ na inne podmioty krajowe lub zagraniczne. Ceny transferowe są więc cenami, które stosowane są w momencie transakcji realizowanych przez podmioty mające powiązania kapitału, rodzinne i osobowe. Za ceny transferowe uważać można również ceny, które zawarte zostały w transakcjach, w których jedną ze stron jest przedsiębiorstwo mające siedzibę, zarząd lub mieści się w tak zwanych rajach podatkowych.

Według art. 23m ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT oraz art. 11a ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT cena transferowa jest rezultatem finansowych warunków, które zostały ustalone lub narzucone w wyniku istniejących powiązań. Można więc stwierdzić, że ceny transferowe są cenami dóbr i usług materialnych oraz niematerialnych, które w konsekwencji mają duży wpływ na podmioty powiązane, a w ostateczności wpływają na ostateczny wynik finansowy przedsiębiorstwa. Oznacza to również że ceny te odbiegają od cen rynkowych, czyli takich, które aktualnie stosowane są na rynku przez inne podmioty niepowiązane(...)

Biała lista podatników to specjalny rejestr, w którym znajdują się wszyscy podatnicy VAT. Umożliwia on sprawdzenie danych kontrahenta i istnieje od niedawna, gdyż został stworzony w 2019 roku. Dlaczego wyżej wskazana lista ma duże znaczenie z punktu widzenia przedsiębiorcy?

Jak wspomniano wyżej, jest to rejestr, w którym znaleźć można informacje o podatnikach opłacających VAT, takie jak nazwa, NIP, REGON, wskazanie statusu przedsiębiorcy (m.in. informację o tym, czy nie został wykreślony z listy), REGON czy adres siedziby. Wykaz ten powstał w 2019 roku jako zastępstwo dla wcześniej istniejących rozwiązań: list zarejestrowanych oraz niezarejestrowanych, a także wykreślonych i przywróconych do rejestru podatników VAT.

Prowadzeniem tego rejestru zajmuje się szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) i jej odnalezienie jest możliwe za pośrednictwem stron rządowych: Ministerstwa Finansów, a także CEIDG (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej). Aby zostać uwzględnionym w białej liście podatników, nie trzeba nic robić: dane są automatycznie pobierane przez odpowiednie organy z dostępnych rejestrów. W razie odnotowania jakichkolwiek błędów, podatnik VAT ma prawo wystąpić do szefa KAS o ich sprostowanie(...)

Każdy podatnik VAT ma prawo do odliczenia podatku VAT, jaki został naliczony w trakcie transakcji, a jedyne jego ograniczenia przewidują przepisy rangi ustawowej. Jednak w sytuacji, gdy przedsiębiorca nie dochowa należytej staranności podczas dokonywania transakcji, organy podatkowe mają prawo do odmowy odliczenia. Czym jest należyta staranność i jakie przesłanki należy spełnić, aby jej dochować?

W podatku VAT, mianem należytej staranności określa się szereg działań oraz czynności, do podjęcia których zobligowany jest podatnik. Wyżej wskazane działania są w późniejszym czasie rozpatrywane przez organy podatkowe, które przeprowadzają kontrolę rozliczeń VAT w ramach prowadzonej przez przedsiębiorców działalności gospodarczej.

Jednocześnie, należy wskazać, że żadne przepisy prawa krajowego nie wskazują, czym dokładnie jest "należyta staranność". W związku z tym, w ramach procesu konsultacji podatkowych, doszło do wydania przez Ministerstwo Finansów dokumentu zatytułowanego „Metodyka w zakresie oceny dochowania należytej staranności przez nabywców towarów w transakcjach krajowych”. Publikacja miała miejsce w 2018 roku i od tamtej pory jest formą prawa dla przedsiębiorców, którą należy kierować się, podczas rozliczania podatku VAT. Szereg wskazówek, jakie wskazano w "Metodyce" ma za zadanie ułatwić zachowanie należytej staranności.(...)

Na potrzeby nowej struktury jednolitego pliku kontrolnego JPK_V7, która obowiązuje od 1 października 2020 roku, konieczne jest zidentyfikowanie powiązań występujących pomiędzy podatnikiem i kontrahentami, w celu oznaczenia ich w ramach struktury pliku JPK. Nowy plik JPK_V7 od października 2020 roku mają obowiązek składać wszyscy czynni podatnicy VAT, bez względu na to czy mają status mikro, małego, średniego czy dużego przedsiębiorcy.

Zapraszamy do lektury wpisu Jędrzeja Zychowicza.

W procesie wdrożenia nowej struktury JPK VAT, która od października br. zastąpi deklarację pojawia się wiele problemów, nie tylko od strony wprowadzenia odpowiednich zmian w systemach pod kątem technicznym, bądź zapewnienia odpowiedniego narzędzia zewnętrznego, jeśli system firmy nie wygeneruje nowej struktury (takim narzędziem może być Generator JPK). Również wiele aspektów dotyczących założeń merytorycznych budzi wątpliwości podatników.

Zapraszamy do lektury wpisu Janiny Fornalik.

Większość podatników podjęła już prace dotyczące wdrożenia nowego pliku JPK_VAT, zwłaszcza, że pierwotnie dla dużych firm miał obowiązywać od 1 kwietnia, a dla pozostałych od 1 lipca br. Ostatecznie nowe obowiązki zostały przesunięte na 1 października.

Z pewnością podczas wdrożenia pojawia się wiele kwestii problematycznych, z którym trzeba się uporać, bądź pod względem technicznym (ograniczenia systemu), bądź proceduralnym (przypisanie nowych obowiązków uczestnikom procesu), bądź też merytorycznym.

Zapraszamy do lektury wpisy Janiny Fornalik.

Wdrożenie nowego JPK VAT to nie lada wyzwanie dla podatników – nie tylko od strony technicznej, ale również wymaga rozstrzygnięcia wielu wątpliwości merytorycznych dotyczących nowych przepisów. Problemy z wymogami dotyczącymi oznaczania MPP transakcji sprzedażowych i zakupowych opisaliśmy w poprzednim wpisie. Podatnicy będą bowiem zobowiązani do przeprowadzenia szczegółowej analizy, kiedy transakcja podlega obowiązkowemu split payment i tylko wówczas należy ją oznaczyć kodem MPP.

Zapraszamy do lektury wpisy Janiny Fornalik.

Wdrożenie nowego JPK zgodnie z komunikatami prasowymi Ministerstwa Finansów ma zostać przesunięte z 1lipca 2020 r. na 1 października 2020 r. dla wszystkich podatników. Odroczenie terminu z pewnością należy ocenić pozytywnie, gdyż ze względu na panującą cały czas pandemię możliwości prowadzenia prac wdrożeniowych są dla wielu podatników ograniczone.

Zapraszamy do lektury wpisu Krzysztofa Jarosa.

Od 1 lipca 2020 r. wejdą w życie przepisy nowelizujące ustawę o VAT oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy, wprowadzające znaczne zmiany w plikach JPK VAT. Pierwotnie zmiany te miały obowiązywać już od 1 kwietnia 2020 r. dla dużych przedsiębiorców, jednak ze względu na stan epidemii termin ich wejścia w życie został przeniesiony właśnie na 1 lipca 2020 r., tym razem już dla wszystkich podatników.

Zapraszamy do lektury wpisu Krzysztofa Jarosa.