Od 1 stycznia 2019 roku w życie weszły nowe regulacje dotyczące cen transferowych oraz sankcji za ich nieprzestrzeganie. Od początku roku 2020 podatnicy są zobowiązani wyłącznie do stosowania tych nowych przepisów. Wprowadzone zmiany są bardzo liczne i ważne. Nie przestrzeganie ich grozi skutkami karno-skarbowym. Przyjrzymy się bliżej temu tematowi. Co może grozić za brak dokumentacji cen transferowych?
Stawka sankcyjna
Przed nowelizacją przepisów stawka sankcyjna za brak dokumentacji cen transferowych wynosiła 50% CIT od różnicy pomiędzy zadeklarowanym przez niego dochodem a dochodem określonym przez organ podatkowy. Obecnie podatnik, który nie dopełni obowiązku dokumentacyjnego, jest narażony na dodatkowe zobowiązanie podatkowe. Wynika ono z art. 58a - art. 58e Ordynacji podatkowej.
Organ może nałożyć dodatkowe zobowiązanie podatkowe na podatnika w przypadku, gdy wyda on decyzję określającą dochód lub stratę podatnika, która wynika ze stosowania nierynkowego poziomu cen transferowych.
Brak dokumentacji cen transferowych - ile może wynieść dodatkowe zobowiązanie podatkowe?
Dodatkowe zobowiązanie podatkowe nie może zostać nałożone na osobę fizyczną. Osoba fizyczna w takim wypadku ponosi odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe.
Podstawowa stawka dodatkowego zobowiązania podatkowego to 10% sumy nienależnie wykazanej lub zawyżonej straty podatkowej albo niewykazanego w całości, lub w części dochodu do opodatkowania w zakresie, który wynika z decyzji organu. Ta dość skomplikowana definicja pochodzi z przepisów. Można ją też wyjaśnić prościej. Dodatkowe zobowiązanie podatkowe to 10% od wykazanej lub zawyżonej straty, która została wykazana na skutek stosowania nieprawidłowych cen transferowych. Oczywiście konieczne będzie też zapłacenie podatku oraz należnych odsetek za zwłokę.
W wyjątkowych sytuacjach, gdy podstawa dodatkowego zobowiązania podatkowego przekracza 15 mln złotych, stawka może zostać zwiększona z 10% aż do 20%. Sankcja ta jest nakładana, gdy podatnik nie przedłoży dokumentacji cen transferowych lub przygotowana przez niego dokumentacja jest niekompletna. W takim wypadku podatnik dostaje dodatkowe 14 dni na skompletowanie dokumentów. Jeśli to zrobi, to nie zostanie ukarany wyższą stawką sankcji za nieprzedłożenie dokumentacji.
W niektórych przypadkach sankcja może też być powiększona aż do 30%. Dzieje się to w sytuacji, w której nie zostanie przedłożona dokumentacja podatkowa oraz zostaną spełnione przesłanki wartości podstawy do ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego przekraczającej 15 mln zł.
Brak dokumentacji cen transferowych - sankcje karno-skarbowe
Nowelizacja przepisów sięgnęła również przepisów dotyczących sankcji karno-skarbowych. Zostały one wprowadzone w Kodeksie karnym skarbowym i obowiązują od 2019 roku. Mają one miały zastosowanie także wobec transakcji zrealizowanych w roku 2018. Szczegółowe informacje można znaleźć w art. 56c oraz art. 80e Kodeksu karnego. W przypadku, gdy:
- nie zostanie złożone oświadczenie lub informacja o cenach transferowych
- zostanie złożone po terminie
- poświadczone zostaną informacje niezgodne ze stanem faktycznym
kara może wynieść do 720 stawek dziennych. Jeśli organ stwierdzi mniejszą wagę czynu, to może też nałożyć grzywnę za wykroczenie skarbowe.
Trzeba też zaznaczyć, że po nowelizacji przepisów składane oświadczenie ma nie tylko potwierdzać sporządzenie dokumentacji cen transferowych, ale również stosowanie rynkowych warunków, jeśli chodzi o ich ustalanie w przypadku transakcji z podmiotami powiązanymi. To po stronie podatnika leży obowiązek udowodnienia, że ceny transferowe są zgodne z cenami rynkowymi. Sankcja może zostać nałożona na kierownika jednostki, czyli członka zarządu lub innego organu, który zarządza nią. Jeśli nie można wyłonić właściwej osoby, to zobowiązane do złożenia dokumentacji jest każda osoba, która ma prawo reprezentować spółkę.
Informacja do KAS
Sankcje karno-skarbowe grożą także za niezłożenie informacji o cenach transferowych Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej, w skrócie KAS. Dotyczy to sytuacji, gdy dokumentacja zostanie złożona niekompletna, nie zostanie złożona w terminie lub gdy będzie niezgodna ze stanem rzeczywistym. W takim wypadku sankcje mogą być nałożone na osoby, które powinny złożyć deklarację w imieniu podatnika. Osoby te mogą także zostać pociągnięte do odpowiedzialności na bazie przepisów prawa karnego. Wynikają one z zapisów zawartych w art. 296 § 1 Kodeksu karnego. Zgodnie z nim osoba zobowiązania do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą podmiotu, która poprzez nadużycie udzielonych uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na niej obowiązku, doprowadziła do powstania w spółce szkody majątkowej o wartości ponad 200 tys. PLN może zostać uznana za działającą na szkodę spółki, co jest zagrożone karą pozbawienia wolności do 10 lat. Oznacza to, że złożenie niekompletnej dokumentacji cen transferowych, niezłożenie jej w terminie lub też złożenie, ale dokumentacji, która wskazuje na nieprawidłowości może być uznane za działanie na szkodę spółki, co jest już przewinieniem dość wysokiej rangi.