Procedura APA (z ang. Advanced Pricing Agreements) jest to jedna z metod administracyjnego unikania i rozwiązywania sporów. Nazwą APA określa się umowę o nazwie Uprzednie Porozumienie Cenowe. Funkcjonuje ono w Polsce od 2006 roku.
Procedura APA
Jest to rodzaj umowy, którą podatnik zawiera z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej. W umowie tej obie strony uzgadniają, że zastosowana wysokość i metoda wyliczenia ceny w transakcji z podmiotem powiązanym, będzie odpowiadać zasadom rynkowym. Warto wiedzieć, że APA, czyli uprzednie porozumienia cenowe (jak sama nazwa wskazuje), jeszcze przed dokonaniem transakcji kontrolowanych określają właściwy zestaw kryteriów, to znaczy:
- metodę,
- obiekty porównań i odpowiednie korekty do nich,
- założenia co do przyszłych zdarzeń jakie będą niezbędne do wykonania wyceny transferu dla tych transakcji w ustalonym okresie.
Porozumienia cenowe obejmują najczęściej: kilka transakcji, kilka rodzajów powtarzających się transakcji albo całość międzynarodowych transakcji, które są zawierane przez podatnika w określonym czasie. Warto wiedzieć, że porozumienie APA może:
- obejmować wszystkie zagadnienia tyczące się ustalania ceny transferu;
- zostawić podatnikowi możliwość stosowania porozumienia w odniesieniu do niektórych podmiotów powiązanych czy też transakcji wewnątrzgrupowych.
Zazwyczaj uprzednie porozumienia cenowe są stosowane do kolejnych lat i dopiero planowanych transakcji. Przedsiębiorstwo wnioskujące o APA może w wybrany sposób ograniczyć swoje żądania - wskazując konkretne lata podatkowe. Procedura APA może być też jednak zastosowana w stosunku do przeszłych, ale nieprzedawnionych lat podatkowych. W takich sytuacjach niezbędne jest jednak spełnienie dwóch warunków:
- Znaczne podobieństwo transakcji i jej warunków do tych, które zostały opisane w porozumieniu.
- Uzyskanie zgody administracji podatkowej na tego typu praktykę.
Złożenie wniosku o APA
Wystąpienie o APA to proces który nie jest krótki, ponieważ cała procedura wymaga: zebrania wszystkich potrzebnych dokumentów, przygotowania dość obszernego wniosku, a także właściwego przedstawienia argumentacji. Ta ostatnia ma uzasadniać zastosowane warunki transakcyjne. Złożenie wniosku. wiąże się też z poniesieniem konkretnej opłaty. Wniosek składa się do odpowiedniego departamentu, zazwyczaj po uprzednim spotkaniu w Ministerstwie Finansów (nie jest ono jednak formalnie konieczne). Po ewentualnej wymianie dodatkowej korespondencji w sprawie dokumentacji złożonej razem z wnioskiem, należy oczekiwać decyzji Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. To on musi uznać porównywalność warunków i prawidłowość wybranej metody kalkulacji.
Warto wiedzieć, że po złożeniu wniosku o Uprzednie porozumienia cenowe, od przedsiębiorstw powiązanych oczekuje się przedstawienia administracjom podatkowym metodologii ustalania ceny transferu. Ma być to metodologia, którą uważają oni za najbardziej odpowiednią w stosunku do transakcji, które mają być objęte porozumieniem. Tak jak było wspomniane wcześniej, najlepiej kiedy wnioskodawca wraz z wnioskiem dostarczy wszelkie niezbędne dokumenty - które będą uzasadniać racjonalność jego propozycji. Takie dokumenty będą na przykład obejmować dane o sytuacji w branży, a także na rynkach oraz w krajach, których porozumienie cenowe będzie dotyczyć. Podmioty powiązane mogą też zidentyfikować transakcje porównywalne realizowane na wolnym rynku, które są zbliżone do badanej transakcji jeśli chodzi o warunki, przedmiot, pełnione przez strony transakcji funkcje, angażowane przez nie aktywa i ponoszone ryzyko.
Jakie korzyści daje zawarcie uprzedniego porozumienia cenowego?
Dzięki zawarciu procedury APA, podatnik zyskuje pewność, że o ile będzie przestrzegał ustalonych warunków umowy, to w stosunku do konkretnych transakcji nie dokonane zostaną żadne korekty wyceny transferu. Na uwadze trzeba mieć jednak to, że przeprowadzenie procedury uprzedniego porozumienia cenowego niekoniecznie sprawi, że umowa pomiędzy podatnikiem a administracją podatkową będzie obowiązywała bezwzględnie przez cały okres, na który ją zawarto. Kiedy bowiem istotnie zmienią się kluczowe warunki transakcji, to obie strony (czyli zarówno podatnik, jak i administracja podatkowa) będą mogły domagać się rewizji umowy albo nawet odstąpienia od niej. Jeśli zaś chodzi o konkretne zalety płynące z zawarcia uprzedniego porozumienia cenowego, to można do nich zaliczyć:
- Zwiększenie przewidywalności postępowań podatkowych w transakcjach międzynarodowych, a tym samym wyeliminowanie niepewności podatników. Dzięki APA mogą oni lepiej przewidywać swoje zobowiązania i zachowywać wyższy stopień płynności finansowej.
- Dyskusja o złożonych problemach podatkowych w mniej konfrontacyjnej atmosferze niż np. w sytuacji spornej. Np. podczas kontroli skarbowej czy w czasie procesu,
- Zmniejszenie nakładów finansowych i czasowych poświęcanych przez obie strony na weryfikację wyceny transferu.
Jak więc widać, procedura APA może stać się niezwykle przydatnym narzędziem, które zminimalizuje ryzyko podatkowe. Umożliwi też lepsze planowanie przyszłych obciążeń i pozwoli podatnikom uniknąć niepewności co do prawidłowości stosowanej przez nich metody wyceny transferu.